Niello
Agrostemma githago
Caryophyllaceae
Àutri noum : Courouno-di-blad, Pebreto, Barbudo, Nialo, Aniello.
Noms en français : Nielle, Nielle des blés.
Descripcioun :Erbo pulèu grando que trachis dins li blad e que fai de poulìdi flour roso.
Usanço :Li grano de niello soun empouisounanto, ço que dounavo, à passa tèms (avans la criblo di gran), de farino qu'èron pas manjadisso (farino nielado). Pèr acò la nielo èro levado di champ avans o dóu tèms di meissoun : "Iéu me rapelle que me mandavo moun pèro, ère pichouno ! -Vai ciéucla un pau aquéu caire de blad -De que fau leva ? - De nielo", me disié ! O peréu : "Meissounavian l'espéuto à la fauciho, e levavian aquéli planto que i'avié dedins... La nielo fasié de grano negro" (G. Gabinel e J. Chapus in O. Madon, op. cit., p. 127).
Port : Grando erbo
Taio : 0,3 à 1 m
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Agrostemma
Famiho : Caryophyllaceae
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Champ de cerealo
Liò : Champ
- Meissoun
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Agrostemma githago L., 1753
Tortulo-di-péu-lisc
Syntrichia laevipila
Pottiaceae
Nom en français : Tortule.
Descripcioun :Es uno mousso coumuno sus li pège d'aubre, de taio mejano (1 à 3 cm) e de coulour bèn verdo. Devèn touto torso un cop seco. Se recounèis à sa fueio en vióuloun i bord pu clar e acabado pèr un long péu lisc. Generalamen a ges de proupagulo ; pamens quouro n'a soun groupado en gros tas dins li darriéri fueio d'aut de la planto (dessin).
Usanço :Es poussible de s'engana emé d'àutri tortulo de pege. Syntrichia papillosa a si fueio en lanço que porton forço proupagulo sus li rufo. Syntrichia latifolia a ges de péu. Syntrichia virescens es uno mousso mens forto e pu ramificado emé de fueio mens en vióuloun, lou péu es un pau denta (èi tihous, faire uno coupo dins la fueio).
Port : Acroucarpo
Taio : 1 à 3 cm
Fueio : 1 à 3 mm
Tipe bioulougico :
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Syntrichia
Famiho : Pottiaceae
Ordre : Pottiales
Coulour de la flour :
Petalo : 0,5 à 1,5 cm
Ø (o loungour) flour : Membrano basalo auto
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 0 à 2200 m
Aparado : Noun
Abriéu à juliet
Liò : Pège
- Aubre
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Oulartico
e Mieterrano
Ref. sc. : Syntrichia laevipila Brid., 1819
(= Tortula laevipila (Brid.) Schwägr., 1823 = Barbula laevipila (Brid.) Garov., 1840 )